Jak udokumentować dni wolne ?
Cytuj:
Warszawa, dnia sierpnia 2007 r.
MINISTERSTWO TRANSPORTU
Departament Dróg i Transportu Drogowego
Nr: TD-6-076-1027/2007
Pan
Mieczysław Marosz
Dyrektor Biura
Polska Izba Gospodarcza
Transportu Samochodowego i Spedycji
Warszawa
Szanowny Panie Dyrektorze!
W odpowiedzi na postawioną kwestię i zadane drogą elektroniczną pytanie, przedstawiamy poniżej stanowisko Departamentu Dróg i Transportu Drogowego.
Problem:
„Przewoźnicy pytają, w jaki sposób mają udokumentować dzień wolny od pracy, np. soboty lub niedziele i święta oraz dni robocze, w których odbierają dni wolne za przepracowane godziny w tych dniach. W większości, w tych przypadkach, kierowcy wykorzystują także odpoczynek dobowy lub tygodniowy, na udokumentowanie którego dotychczas wypełniali tzw. żółte tarczki do tachografu. Obecnie nie ma gdzie takich sytuacji zaznaczać i dokumentować."
Wyjaśnienie:
Ponieważ jest to zagadnienie związane ze stosowaniem przepisów rozporządzenia (WE) nr 561/2006, które obowiązuje w Polsce bezpośrednio od 11.04.2007 r., zwróciliśmy się do Dyrekcji ds. Transportu i Energii w Komisji Europejskiej w Brukseli (DG TREN KE). Poniżej przedstawiamy stanowisko wynikające zarówno z informacji Komisji Europejskiej, jak i konsultacji z Głównym Inspektoratem Transportu Drogowego w Warszawie (GITD).
Przepisem art. 26 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 zmieniony został art. 15 ust. 2 (akapit drugi) rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie stosowania urządzeń rejestrujących w transporcie drogowym. Przepis ten ma następujące brzmienie: „Jeżeli w wyniku oddalenia się od pojazdu kierowca nie jest w stanie używać urządzeń zainstalowanych w pojeździe, to okresy, o których mowa w ust. 3 tiret drugie lit. b), c) i d)1:
a) wprowadza się na wykresówkę, ręcznie, w drodze automatycznej rejestracji lub innym sposobem, czytelnie i nie brudząc karty - jeśli pojazd wyposażony jest w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem I2, lub
b) wprowadza się na kartę kierowcy przy użyciu urządzenia do ręcznego wprowadzania danych, w jakie wyposażone jest urządzenie rejestrujące - jeśli pojazd wyposażony jest w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem IB2.
Jeśli pojazdem wyposażonym w urządzenie rejestrujące zgodnie z załącznikiem IB jedzie więcej niż jeden kierowca, kierowcy ci upewniają się, że ich karty kierowcy zostały włożone w odpowiednie otwory tachografu."
W praktyce, przepis ten stosuje się następująco:
1) jeśli kierowca prowadzi pojazd z tachografem analogowym, przerwy w pracy lub odpoczynek (dzienny czy tygodniowy) dokumentuje na dwa sposoby:
a) zaznacza na odwrotnej stronie wykresówki, w odpowiednim polu, właściwy piktogram wraz z godziną i datą; może też - po polsku - napisać, jaki to był rodzaj
odpoczynku,
b) nie wyjmuje wykresówki z tachografu i wybiera odpowiedni piktogram za pomocą urządzenia rejestrującego.
Jeśli kierowca nie wykona żadnej z dwóch powyższych opcji, na wykresówce nie będzie żadnego zaznaczenia, po prostu - brak zapisu. Kontroler może uznać to za dowód odbierania przez kierowcę odpoczynku. Jeśli jednak okaże się, że w tym czasie kierowca pracował, brak zapisu będzie potraktowany jako naruszenie przepisów socjalnych i podstawa do nałożenia kary;
2) jeśli kierowca prowadzi pojazd z tachografem cyfrowym (i oczywiście, używa własnej karty kierowcy) - przerwy w pracy lub odpoczynek (dzienny czy tygodniowy) dokumentuje następująco:
a) w sytuacji, kiedy rozpoczyna przewóz, po odebranych dniach wolnych - wkłada kartę kierowcy do tachografu i odpowiada na zapytanie urządzenia, wstawiając odpowiedni piktogram wraz z godziną i datą,
b) w sytuacji, kiedy - po zakończonym przewozie - decyduje się na pozostawienie karty kierowcy w tachografie cyfrowym i odbiera odpoczynek, wtedy - wprowadza do urządzenia odpowiedni piktogram.
Jeśli kierowca nie wykonał żadnej z tych czynności, na wyświetlaczu lub na wydruku z tachografu cyfrowego pojawi się znak zapytania „?". Dla kontrolera, jak wyżej - może to oznaczać, że był odebrany odpoczynek. Jeśli jednak okaże się, że w tym czasie kierowca pracował, brak zapisu w tachografie i na karcie, będzie potraktowany jako naruszenie przepisów socjalnych.
Niezależnie od przepisów rozporządzeń unijnych, które stosuje się bezpośrednio, Państwo Członkowskie ma prawo wydać i stosować własne przepisy, które obowiązują wewnętrznie. Takim przepisem jest art. 31 ustawy z 2004 r. o czasie pracy kierowców (znowelizowanej w 2007 r., Dz. U. Nr 99, poz. 661). Dotyczy on różnych przypadków, w których kierowca nie prowadził w określonych dniach pojazdu, co przedsiębiorca/przewoźnik poświadcza poprzez wystawienie odpowiedniego zaświadczenia dla kierowcy rozpoczynającego jazdę. Zaświadczenie obowiązuje wyłącznie na terenie Polski.
Przepis art. 31 pozostaje w mocy, niezależnie od obowiązków nałożonych rozporządzeniem (WE) nr 561/2006 na kierowcę w zakresie ręcznego wprowadzenia określonych danych na wykresówkę lub na kartę kierowcy. To ostatnie ma znaczenie szczególnie w przypadku wykonywania międzynarodowych przewozów drogowych, regulowanych przepisami unijnymi.
Ponadto, o czym PIGTSiS została przez nas już wcześniej powiadomiona, na obszarze Unii Europejskiej obowiązuje decyzja Komisji 2007/230/WE z dnia 12 kwietnia 2007 r. w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym. W Polsce decyzja i formularz zostaną wdrożone poprzez nowelizację ustawy o czasie pracy kierowców, w ramach projektu ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Dla udokumentowania przyczyny nieposiadania zapisów urządzenia rejestrującego (tachografu analogowego lub cyfrowego) w przypadkach:
a) zwolnienia chorobowego,
b) urlopu wypoczynkowego,
c) prowadzenia pojazdu wyłączonego z zakresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 561/2006 lub AETR,
zaleca się wyposażenie kierowcy wykonującego międzynarodowy przewóz drogowy do lub przez terytorium innego Państwa Członkowskiego, w formularz z decyzji Komisji.
W tej sprawie wydany został Komunikat Ministra Transportu, zawarty w Dzienniku Urzędowym MT z dnia 5.07.2007 r. (Dz. Urz. MT Nr 8, poz. 36).
Polskie służby kontrolne akceptują ten formularz. Natomiast nie mogą ukarać żadnego kierowcy (polskiego ani zagranicznego) za brak tego formularza.
Reasumując powyższe wyjaśnienia:
1) przewozy drogowe na terytorium Polski - dokumentowanie np. nieprowadzenia pojazdu podlegającego przepisom rozporządzenia (WE) nr 561/2006, odebranych dni wolnych, urlopów, innej pracy itd. odbywa się za pomocą:
a) z jednej strony - zaświadczenia wystawionego przez przewoźnika na podstawie art. 31 znowelizowanej ustawy z 2004 r. o czasie pracy kierowców; w przypadkach, o których mowa w decyzji Komisji 2007/230/WE - przewoźnik może wystawić dla kierowcy formularz z ww. decyzji,
b) z drugiej strony - poprzez samodzielne wprowadzenie ręcznie odpowiednich zapisów na wykresówce lub na karcie kierowcy, jeśli kierowca prowadzi pojazd wyposażony w urządzenie rejestrujące (tachograf analogowy lub cyfrowy),
2) międzynarodowe przewozy drogowe - dokumentowanie odbywa się następująco:
a) przypadki, o których mowa w decyzji Komisji - za pomocą formularza wystawionego przez polskiego przewoźnika przed rozpoczęciem jazdy/przewozu,
b) dzień wolny od pracy, np. soboty lub niedziele i święta oraz wolne dni robocze za wcześniej przepracowane godziny, i inne przypadki - ręcznie, przy wykorzystaniu urządzenia rejestrującego.
Przedstawiając powyższe stanowisko, które wynika w szczególności z informacji przekazanych przez Komisję Europejską w Brukseli, chcielibyśmy podkreślić, że nie możemy ponosić odpowiedzialności za indywidualne przypadki karania polskich kierowców w Państwach Członkowskich UE w sytuacji braku dokumentów potwierdzających odebrane wolne dni, czy niewykonywanie przewozów w soboty, niedziele i święta, jeśli dane państwo wymaga takich dokumentów na swoim terytorium.
Komisja Europejska co prawda uważa, że nie ma potrzeby wyposażania kierowcy w żadne dokumenty - za wyjątkiem formularza z decyzji 2007/230/WE - jeśli kierowca prawidłowo posługuje się urządzeniem rejestrującym, jednak w praktyce obce służby kontrolne nie zawsze przestrzegają tych zasad. W razie decyzji o nałożeniu kary w innym Państwie Członkowskim i uzasadnionego podejrzenia, że nastąpiło to niezgodnie z przepisami unijnymi oraz wytycznymi Komisji Europejskiej, konieczne jest przede wszystkim -odwołanie się od decyzji w trybie przewidzianym w przepisach tego Państwa Członkowskiego.
Nasz Departament podejmie odpowiednie działania interwencyjne w ramach współpracy bilateralnej z danym Państwem Członkowskim w przypadku powtarzających się sygnałów o nieprawidłowościach w działaniach obcych służb kontrolnych, o ile dysponować będzie pełną dokumentacją wskazującą na niesprawiedliwe lub nieuzasadnione karanie polskich kierowców w zakresie przepisów socjalnych.
Z poważaniem
Uzgadnia: GITD
__________________
1 Pod lit b -jest mowa o „innej pracy" i pokazany odpowiedni piktogram; pod lit. c - „okresy gotowości", pod lit. d - „przerwy w pracy i dzienne okresy odpoczynku".
2 Chodzi tu o załącznik techniczny IB do rozporządzenia (WE) nr 1360/2002, który wprowadził wymagania dot. tachografów cyfrowych i kart do tachografów cyfrowych, w tym - karty kierowcy. Załącznik I odnosi się do tachografów analogowych.
http://www.ozptd.pl/news/167/81.html