Ostatnio na Kwalifikacji Wstępnej mieliśmy zajęcia na temat zabezpieczania ładunków. Mnie interesuje przewóz osób, ponieważ robię do kat. D, ale mamy łączone z kat. C, w związku z tym skorzystałem i dowiedziałem się kilku ciekawych rzeczy.
Na wstępie trzeba uświadomić sobie jakie siły działają na ładunek podczas poruszania się pojazdu. Już sama konstrukcja auta daje nam możliwość zabezpieczenia ładunku niejako w "naturalny" sposób:
-
ściana przednia - powinna być tak skonstruowana, aby mogła wytrzymać działanie siły równej 40% masy ładunku, jednak nie więcej niż 5000 daN (czyli prawie to samo co 5000 kg).
-
ściana boczna - powinna być tak skonstruowana, aby mogła wytrzymać działanie siły równej 30% masy ładunku. W przypadku ściany bocznej składającej się z części sztywnej oraz np. plandeki rozkład sił jest następujący: część sztywna 24%, pozostała część ściany bocznej 6%. Należy to wziąć pod uwagę podczas rozmieszczania ładunku.
-
ściana tylne - powinna być tak skonstruowana, aby mogła wytrzymać działanie siły równej 25% masy ładunku.
Obliczenie ilości pasów możemy dokonać w dwojaki sposób. Pierwszy z nich zakłada, że kąt między pasem zabezpieczającym ładunek, a podłogą powierzchni ładunkowej wynosi 60 stopni.
Wzór wygląda następująco:
- Całkowita siła bezwładności ładunku
- Współczynnik przyśpieszenia
- Współczynnik tarcia
- Ciężar ładunku (w kg)
- Stała (zawsze wynosi 2)
Aby znać współczynnik tarcia
, musimy mieć odpowiednią tabelę, z której dobieramy z jakiego materiału jest ładunek, oraz z jakiego materiału jest powierzchnia ładunkowa. Poniżej zamieszczam tabelę z kilkoma klasycznymi przykładami. Ważne jest również uwzględnienie czy powierzchnia ładunkowe jest sucha, mokra, zabrudzona, zaolejona itp. Wtedy współczynnik tarcia naturalnie się zmienia.
Kolejną ważną sprawą, aby móc dokonać obliczenia jest wybranie odpowiedniej wartości dla współczynnika przyśpieszenia
. Zasada jest prosta: jeśli towar opiera się o przednią ścianę skrzyni ładunkowej, to w naturalny sposób zabezpiecza nam to 80% masy ładunku, ale tylko w przypadku hamowania. Podczas przyśpieszania lub nagłego skrętu nadal działa siła 50% masy ładunku w związku z tym współczynnik ten będzie wynosił 0,50. Jeśli ładunek stałby luzem na powierzchni ładunkowej nie dolegając do żadnej ze ścian, wtedy współczynnik wynosi 0,80, ponieważ taka największa siła na niego będzie działać podczas hamowania.
Przykład:
- zakładamy, że nasz ładunek stoi luzem nie dolegając do żadnej ze ścian, w związku z tym współczynnik przyśpieszenia
wynosi 0,80 (dlaczego, wspomniałem wcześniej)
- ładunek umieszczony jest na matach antypoślizgowych więc w tym przypadku współczynnik tarcia
wynosi 0,6
- ciężar ładunku
wynosi 5000 kg
- stała
zawsze wynosi 2
Podstawiamy dane do wzoru:
Po obliczeniu
, otrzymany wynik dzielimy przez 400. Wartość ta bierze się stąd, że człowiek jest w stanie napiąć pas zabezpieczający z maksymalną siłą 400 daN. Dane te dotyczą klasycznego pasa.
Ilość pasów -
Jak widać w tym przykładzie duże znaczenie ma przyleganie ładunku do przedniej ściany skrzyni ładunkowej, oraz zastosowanie mat antypoślizgowych. Dzięki temu możemy zastosować tylko dwa pasy do zabezpieczenia ładunku. W przypadku ich braku wynik byłby oczywiście inny i ilość pasów byłaby większa.
Jutro postaram się wrzucić dalszą część jak obliczyć ilość pasów, ale z obliczeniem jaki kąt zawarty jest między pasem zabezpieczającym, a powierzchnią ładunkową. Jest to tylko poglądowy przykład, ponieważ każdy transport załadunek oraz transport przeprowadzany jest w innych warunkach i zawsze będą inne dane do obliczeń.
Bardzo proszę o konstruktywną krytykę lub jakieś dodatkowe sugestie bardziej doświadczonych kolegów